روز یکشنبه ۵ دیماه ۱۳۹۵، جمعی از مدیران ارشد بازار سرمایه و فعالان بورسی از جمله حسین عبده تبریزی، عضو شورای عالی بورس و اوراق بهادار در آیین رونمایی از سایت “دنیای بورس” شرکت کردند و با ارائهی مطالبی، ضمن اشاره به نیازهای بازار سهام درخصوص انتشار خبرهای موثق و جلوگیری از رواج شایعهپراکنیها در این بازار، رسانهها را مهمترین رکن فرهنگسازی میان سرمایهگذاران دانستند. حسین عبده تبریزی نیز مطالبی دربارهی تحولات رسانهها و جایگاه مجموعهی دنیای اقتصاد در میان رسانههای کشور ارائه داد.
روزنامهی دنیای اقتصاد متن خلاصهی این سخنرانی را با عنوان “حرکت رسانهها به سوی فضای دیجیتالی” انتشار داد که که اینجا میتوانید بیابید.
متن کامل آن سخنرانی را نیز در زیر میخوانید:
بسم الله الرحمن الرحیم
با توجه به اینکه دوستان بورس هم در این جلسه هستند، فکر کردم ۱۰ دقیقهی خودم را استفاده کنم و از موضوعی غیر از بورس در این جلسه که به مناسبت شکلگیری سایت دنیای بورس تشکیل شده صحبت کنم. هلدینگ روزنامهی دنیای اقتصاد که فکر میکنم هلدینگ دنیای اقتصاد تابان خوانده میشود و شامل روزنامهی دنیای اقتصاد، انتشارات دنیای اقتصاد، Financial Tribune، تجارت فردا، اقتصاد نیوز، مرکز آموزش و پژوهشهای آماری و غیره است طبعاً بیانگر تلاشی است که آقای بختیاری و آقای میرزاخانی برای وسعتدادن بر پایه روزنامه انجام دادهاند و پذیرفتن این وضعیت که در شرایط امروز، یک روزنامه به تنهایی امکان کار ندارد.
این اندیشههای توسعه در هنگامهای است که صنعت روزنامهنگاری در دنیا در سرازیری به سر میبرد و پس از گذر از مرحلهی انفجاری رشد دیجیتالی و رشد وب با چالشهای عمدهای مواجه است. درآمدهای تبلیغاتی، تیراژها، و متوسط قیمت کاهش پیدا کرده؛ حقوق متوسط روزنامه نگاران در چارچوب دستمزدهای نسبی کاهش پیدا کرده؛ روزنامهها با تعطیلی و توقف انتشار کاغذی در خیلی از جاها روبرو هستند؛ شاهد واگذاری بنگاهها و اخراج روزنامهنگاران در بسیاری نقاط دنیا هستیم و همهی اینها نشانههای کاهش و مسیر نزولی این صنعت در دنیاست.
در واقع صنعت جهانی که از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۹ سالیانه رشدی ۷ درصدی در درآمدهای خود داشته، وقتی به سال ۲۰۰۰ میرسد و تا سال ۲۰۰۶، رشدی کمتر از نیم در صد داشته و حتی پس از ۲۰۰۶ این رشد منفی شده است. هر چند در کشورهایی از قبیل چین، هند و اندونزی، نرخهای رشد ۶، ۹ و۱۰ درصدی مشاهده میکنیم، یا در برزیل ۴ درصد رشد میبینیم، اما وقتی به انگلیس و آلمان میرسیم، نرخهای رشد منهای یک ودو درصد و در آمریکا، ایتالیا و ژاپن، منهای سه درصد میبینیم. همهی اینها بیانگر این است که اگر برای توسعهی این صنعت در حوزههای دیگری اقدامی نشود، صرفاً در قالب روزنامه، صنعت نمیتواند بقای خود را تأمین کند.
من به عنوان مثال برای مقایسهی دنیای اقتصاد با روزنامههای خارجی تیراژهای Financial Times را بررسی کردم؛ در فوریهی سال دوهزار و چهارده، Financial Times ششصد هزار کاربر دارد که به آن آبونه پرداخت میکنند. سایت FT.com حدود دو میلیون و دویست هزار نفر خواننده در جهان دارد و به بیان دیگر چهار و نیم میلیون نفر کاربر ثبتشده دارد؛ ۲۸۵ هزار مشترک دیجیتال دارد. اما در خود بریتانیا فقط هشتاد و هشت هزار نسخه تایمز مالی توزیع میشود و چاپ کاغذی آن در بریتانیا تیراژی کاملاً قابل مقایسه با دنیای اقتصاد دارد. معاملهای که کمتر از دو سال پیش روی Financial Times شد و آقای پیرسون آن را به بهای ۳/۱ میلیارد دلار به نایکی فروخت، بیانگر آن است که این رسانه فراتر از روزنامه رفته و تجربه انتشار در آلمان پس از ۱۲ سال زیان دویست و پنجاه میلیون پوندی را پشت سر گذاشته است.
بنابراین نحوهی توسعهی Financial Times میتواند الگویی باشد که ما به روزنامهی کاغذی نمیتوانیم بسنده کنیم و امروز هم حرکتی که مجموعهی دنیای اقتصاد کرده است و سایت تخصصی بورس را در ابعادی که من دیدم و توضیح داده شد، تشکیل داده، حاصل همین بحث است که یک روزنامهی کاغذی نمیتواند ادامهی حیات بدهد. به آلمان نگاه میکنیم هندلزبلت[۱] که روزنامهی چهارم آلمان میباشد، تیراژی معادل ۵۲ هزار دارد که تقریباً معادل تیراژ دنیای اقتصاد است و نشان میدهد که دنیای اقتصاد در مقایسه با کشورهای پیشرفتهتر در موقعیت مطلوبی است. نشریهی والاستریت در زمانی دو یا ۵/۲ میلیون تیراژ داشته که به ۴/۱ میلیون کاهش پیدا کرده و البته این حالت استثنایی دارد. در آمریکا تعداد زیادی شرکت متوسط و کوچک داریم که والاستریت را زنده نگاه داشتهاند. ولی حتی والاستریت هم نمیتواند روی پای خود صرفا به عنوان روزنامه حرکت کند.
در چنین شرایطی، رشد هلدینگ دنیای اقتصاد حتماً متکی بر استراتژی است که همافزایی دارد و محصولات مختلف روزنامهی فارسی و انگلیسی، سایت، آموزش و پژوهش همدیگر را کامل کرده و همافزایی دارند. در واقع، روزنامهی دنیای اقتصاد باید از میزان تأثیر روند اقتصادی و تکنولوژی در تضعیف و یا تقویت این مجموعه آگاهی داشته باشد تا به چگونگی این همافزایی پی برد و این همان نکتهی راهبردی است که هلدینگ دنیای اقتصاد باید برای افزایش درآمد و مخاطب در نرخ رشد مطلوب خود لحاظ کند. در واقع تمام هلدینگها در هنگامهی رشد، همافزایی را در نظر دارند. حتماً برنامهریزی در حوزههای دیگر از قبیل سایت تصویری، آموزشهای از راه دور، دانشگاه مالی (شاید) و نشریات به سایر زبانها نیز مدنظر هلدینگ دنیای اقتصاد میباشد.
من خیلی خوشحالم که امروز شاهد شکلگیری سایت دنیای بورس هستیم و برای دستاندرکاران این سایت و مجموعهی هلدینگ و آقای بختیاری و همکارانشان آرزوی توفیق دارم؛ شاید با حضور مدیران ارشد بورس در اینجا فرصت این باشد که ما خواستار باشیم هلدینگ دنیای اقتصاد تابان به زودی به عنوان یک شرکت سهامی مطرح باشد. عام شدن آن طبعاً باعث افزایش عمر رسانه در یک کشور در حال توسعه میشود، و هم میتواند منابع لازم برای برنامههای مختلف دنیای اقتصاد را فراهم آورد.