محبوبترین و رایجترین ابزار مدیریت ریسک، مفهوم ارزش در معرض خطر (VaR) است. این ابزار هم به منظور اندازهگیری ریسک بازار و هم به عنوان مبنایی برای تعیین استانداردهای قانونی نهادهای مالی دنیا استفاده میشود. VaR بیانگر حداکثر زیان مورد انتظار سبد داراییها در طول افق زمانی معین و در سطح اطمینان معین است و روشهای پارامتريك، غيرپارامتريك و نيمه پارامتريك بسیاری برای برآورد آن ابداع شده است. هریک از این روشها مزایا و كاستيهاي خود را دارند و در شرایط زمانی و مکانی خاصی ممکن است بهتر از دیگر روشها عمل کنند. در این رابطه یا میتوان با یکی از این روشها که در مجموع خوب عمل کرده است، VaR را برآورد کرد و یا ترکیبی از آنها را برگزید. در حوزه تركيب VaR تاكنون پژوهش چنداني صورت نگرفته است. در این پژوهش در صدديم تا به ارزیابی روشهاي تركيبي در حوزه برآورد VaR از قبيل ترکیبهاي خطي ساده و خوشهبندي بپردازيم.
با هدف ارائه الگويي كه كاستيهاي كنوني روشهای برآورد VaR را پوشش داده، قدرت بیشتری در پیش بینی ریسک بازار پیش روی بنگاه داشته باشد و تغييرات بازار را ردگیری نمايد، روش خوشهبندي بر اساس چهار معيار دقت، محافظهكاري، بيباكي و کارآیی سنجههاي ريسك پايه پیشنهاد شد. روش پيشنهادي توانست تا حد خوبي هم از لحاظ دقت و هم از نظر كارآيي به هدف مورد نظر خود نائل آيد و نسبت به روشهاي پايه تركيب و روشهاي تركيبي ساده دقيقتر و كارآتر عمل كند. ضمن آنكه اين روش به مدير ريسك اين امكان را ميدهد كه بر اساس محافظهكاري، دقت و كارآيي مطلوب خود از سنجه ريسك دست به انتخاب روش مناسب خود بزند.
واژگان کلیدی: ارزش در معرض خطر، ترکیب پیشبینی، خوشهبندی، ارزیابی سنجههای ریسک